06 lỗi sai khi xây dựng chiến lược đào tạo và cách khắc phục

Xây dựng một chiến lược đào tạo hiệu quả là chìa khóa để phát triển đội ngũ nhân sự chất lượng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp vẫn đối mặt với những thất bại đáng tiếc do những sai lầm phổ biến trong quá trình thiết kế và triển khai. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện những lỗi thường gặp và đề xuất các giải pháp thực tiễn, giúp tối ưu hóa hiệu quả chương trình đào tạo trong tổ chức.

Nội dung thuộc chuỗi bài viết chào đón sự kiện lớn nhất năm do VMP tổ chức vào 2025: Training Lab – Xây dựng chiến lược đào tạo năm 2025.

1. Thiếu định hướng rõ ràng

Sai lầm:

Chiến lược đào tạo thiếu mục tiêu rõ ràng, dẫn đến các chương trình lan man, không có trọng tâm và không đáp ứng được nhu cầu thực tế của tổ chức.

Cách khắc phục:

Liên kết mục tiêu đào tạo với kết quả kinh doanh: Bắt đầu bằng việc phân tích nhu cầu cụ thể của từng phòng ban, xác định những lỗ hổng về kỹ năng hoặc kiến thức đang cản trở hiệu suất. Sử dụng dữ liệu từ đánh giá hiệu suất để làm căn cứ xây dựng các mục tiêu cụ thể cho chương trình đào tạo.

Áp dụng mô hình SMART để thiết lập mục tiêu: Đảm bảo mục tiêu đào tạo mang tính Cụ thể (Specific), Đo lường được (Measurable), Khả thi (Achievable), Thực tế (Relevant), và có Thời hạn (Time-bound).

Ví dụ minh họa:

Nếu doanh nghiệp cần nâng cao kỹ năng quản lý thời gian của nhân viên, mục tiêu có thể là: “90% nhân viên tham gia hoàn thành kế hoạch công việc hàng tuần đúng hạn sau 1 tháng tham gia khóa đào tạo.”

2. Chiến lược đào tạo chưa gắn với mục tiêu kinh doanh

Sai lầm:

Chương trình đào tạo không gắn kết với định hướng phát triển chung của tổ chức, gây lãng phí nguồn lực và không tạo giá trị thực tế. Điều này khiến người học cảm thấy nội dung đào tạo không thiết thực, dẫn đến thái độ thụ động và miễn cưỡng tham gia.

Cách khắc phục:

• Đồng bộ chiến lược đào tạo với mục tiêu kinh doanh: Làm việc chặt chẽ với ban lãnh đạo và các phòng ban để hiểu rõ mục tiêu chiến lược, từ đó xây dựng nội dung đào tạo phù hợp.
• Đo lường tác động thực tế của đào tạo: Theo dõi kết quả cụ thể liên quan đến mục tiêu kinh doanh, như cải thiện doanh số, giảm chi phí hoặc tăng năng suất làm việc.

3. Không đo lường hiệu quả đào tạo

Sai lầm:

Nhiều chương trình đào tạo được triển khai mà không có công cụ hoặc quy trình đánh giá hiệu quả, khiến bộ phận L&D không xác định được chương trình có thực sự mang lại giá trị hay không. Một số trường hợp có đo lường nhưng thực hiện không đúng cách, dẫn đến kết quả không chính xác.
Ví dụ: Khi đánh giá hiệu quả ở Level 2 (kiến thức), chỉ làm bài kiểm tra sau khóa học mà không có bài đánh giá trước khóa học, khiến không thể đo được chính xác lượng kiến thức nhân viên đã tiếp thu. Điều này khiến việc đánh giá ở cấp độ này trở nên vô nghĩa.

Cách khắc phục:

• Áp dụng mô hình Kirkpatrick: Đánh giá hiệu quả đào tạo ở 4 cấp độ:

Level 1: Phản hồi từ học viên (mức độ hài lòng).

Level 2: Kiến thức hoặc kỹ năng học viên tiếp thu (qua bài kiểm tra trước và sau đào tạo).

Level 3: Thay đổi hành vi (quan sát ứng dụng thực tế trong công việc).

Level 4: Tác động đến kết quả kinh doanh.

• Xây dựng các KPI cụ thể: 

Xác định các chỉ số đánh giá cụ thể như: Tỷ lệ nhân viên áp dụng kỹ năng sau đào tạo, mức độ cải thiện năng suất làm việc, chỉ số hài lòng của khách hàng sau khi nhân viên tham gia đào tạo.

Gợi ý thực hiện:

• Level 1: Thu thập phản hồi qua khảo sát ngay sau khóa học.
• Level 2: Thực hiện cả bài kiểm tra trước và sau đào tạo để đo mức độ cải thiện kiến thức.
• Level 3: Lên kế hoạch quan sát nhân viên áp dụng kỹ năng trong vòng 1-3 tháng, phối hợp với quản lý trực tiếp (line manager) để đánh giá hành vi.
• Level 4: Theo dõi các chỉ số kinh doanh liên quan, như tăng doanh số, cải thiện tỷ lệ khách hàng hài lòng, hoặc giảm chi phí do lỗi sai.

Ví dụ: Để đánh giá hiệu quả Level 3, line manager có thể quan sát xem 80% nhân viên áp dụng đúng quy trình chăm sóc khách hàng mới trong vòng 2 tháng sau khóa học.

4. Thiếu sự đa dạng trong trải nghiệm học tập 

Sai lầm:

Chương trình đào tạo quá tập trung vào lý thuyết hoặc chỉ dùng một phương pháp duy nhất, khiến học viên không hứng thú và khó áp dụng thực tế.

Cách khắc phục:

• Đa dạng hóa phương pháp: Kết hợp thực hành nhóm, mô phỏng tình huống, làm dự án cá nhân, hoặc dạy lại kiến thức để tăng tính chủ động.
• Tăng tính tương tác: Sử dụng công cụ như LMS, VR, hoặc game hóa để tạo môi trường học tập hấp dẫn.

Ví dụ:

Trong đào tạo kỹ năng quản lý thời gian, ngoài lý thuyết, học viên có thể tham gia bài tập lập kế hoạch công việc hàng tuần, sau đó mô phỏng xử lý các tình huống bất ngờ để học cách ưu tiên và điều chỉnh kế hoạch.

5. Không theo dõi và hỗ trợ sau đào tạo

Sai lầm:

Nhiều chương trình đào tạo chỉ tập trung cung cấp kiến thức mà thiếu các hoạt động hỗ trợ giúp học viên áp dụng vào thực tế, dẫn đến hiệu quả đào tạo thấp.

Cách khắc phục:

• Xây dựng kế hoạch hỗ trợ sau đào tạo: Tạo nhóm mentor để hướng dẫn, tổ chức các buổi coaching, hoặc giao bài tập thực hành kéo dài 1-3 tháng sau khóa học.
• Theo dõi sự tiến bộ: Sử dụng bài kiểm tra định kỳ, khảo sát quản lý trực tiếp hoặc theo dõi các KPIs cá nhân để đánh giá hiệu quả áp dụng kiến thức.

6. Đào tạo không ưu tiên đúng chỗ

Sai lầm:

Đào tạo quá nhiều kỹ năng trong thời gian ngắn, khiến học viên không tập trung và khó áp dụng.

Cách khắc phục:

• Ưu tiên kỹ năng quan trọng: Tập trung vào kỹ năng cấp thiết và cần thiết, phân loại theo mức độ ưu tiên.
• Lộ trình đào tạo hợp lý: Chia giai đoạn phù hợp, tránh thời điểm bận rộn như cuối quý, cuối năm đối với nhân viên sale.

Tạm kết 06 sai lầm trong xây dựng chiến lược đào tạo

Trên đây là 06 sai lầm thường gặp trong việc xây dựng chiến lược đào tạo cùng các gợi ý khắc phục hiệu quả. Nếu bạn muốn cập nhật thêm ý tưởng và học hỏi kinh nghiệm thực tiễn từ các anh chị L&D để xây dựng chiến lược đào tạo 2025, đừng bỏ lỡ: Training Lab – Xây dựng chiến lược đào tạo năm 2025.

Đây là sự kiện lớn nhất trong năm dành riêng cho cộng đồng L&D trên cả nước, được tổ chức bởi VMP Academy.

Mọi thông tin chi tiết vui lòng liên hệ:

• Hotline: 1800 6981
• Email: daotao@vmp.edu.vn.

Nội dung thuộc Góc nhìn chuyên gia